Dat PIRLS en PISA de vinger op de wonde van ons leesonderwijs hebben gelegd gaan we niet blijven herhalen. We zijn gericht op de oplossingen, en die zijn er! Vergelijkbare landen die het wél goed doen en wetenschappelijk onderzoek naar effectieve methodes tonen ons de weg. Het antwoord: LIST en DENK!
LIST en DENK! zijn wetenschappelijk onderbouwde methodes die op een effectieve manier het vloeiend lezen en het leesbegrip aanpakken. Bovendien is hun grote sterkte dat ze vakoverschrijdend te gebruiken zijn. Zo versterk je leesbegrip terwijl je bijvoorbeeld een thema uitdiept tijdens wereldoriëntatie. Tijdens deze sessie behandelen we DENK!
DENK! is het recenter ontwikkeld vervolg op LIST. Gaat het bij LIST om het aanleren van een positieve leeshouding, genietend lezen om vooral het vloeiend en het begrijpend lezen onder de knie te krijgen, dan gaan we met DENK! een grote stap verder. DENK! vertrekt vanuit brede thema’s en koppelt zo de inhoud van begrijpend lezen aan andere vakken. Bij DENK! gebruiken kinderen teksten om kennisopbrengst te creëren. DENK! volgt vanaf het derde leerjaar logisch op LIST. Toch kan je als school met DENK! aan de slag zonder ook in LIST te stappen.
Bij DENK! formuleren kinderen hun eigen onderzoeksvraag binnen een breed thema. Vervolgens duiken ze in boeken om antwoorden te vinden op die onderzoeksvraag. Maar typisch aan DENK! is de begeleide structuur waarbinnen dit gebeurt:
In ‘KennisMeters-lessen’ gaan kinderen stillezen in door hen geselecteerde teksten om zo kennis te vergaren. Die kennis geven ze gestructureerd weer in schema’s. Met hulp van de leerkracht zetten ze deze kennis vast.
In de ‘SamenLezen-les’ ploegt de hele klas door teksten die voor de meeste kinderen net te moeilijk zijn om in hun eentje te begrijpen. Maar net door de juiste ondersteuning van de leerkracht slagen ze erin ook deze teksten te doorgronden.
Vervolgens gaan ze in de ‘SamenSchrijven-les’ diezelfde moeilijke tekst herschrijven. Dat doen ze aan de hand van aantekeningen die ze tijdens de SamenLezen-les hebben gemaakt.
De rol van de leerkracht is bij DENK! cruciaal. Scaffolding en modelling worden op het juiste moment ingezet om kinderen te doen groeien in tekstbegrip.
Wat doen we concreet in deze sessie?
- We kijken naar het wetenschappelijk onderzoek waarop DENK! is gebaseerd. Leerkrachten houden hun eigen leesmethode in het licht van dit onderzoek.
- We ontdekken hoe DENK! past binnen de sleutels voor effectief begrijpend lezen (ontwikkeld door de VLOR)
- Leerkrachten zoeken naar brede thema’s en kijken hoe die passen binnen hun jaarplan van wereldoriëntatie.
- Leerkrachten ondervinden de kenmerken en het belang van ‘rijke teksten’ en ontdekken hoe je ze zelf kan vinden.
- We bespreken uitgebreid alle fases van een DENK!-thema van acht weken: de voorbereiding, het formuleren van een onderzoeksvraag, de KennisMeters-lessen, de SamenLezen-lessen en SamenSchrijven-lessen tot het presenteren van de kennisopbrengst en de evaluatie.
- We voeren samen een KennisMeters-les, een SamenLezen-les en een SamenSchrijven-les uit!
- Deze sessie richt zich op leerkrachten lager onderwijs.
Deze sessie duurt 4 uur.
Lettererf biedt ook een vorming aan rond LIST en een vorming waarbij LIST en DENK! samen aan bod komen.